Từ khóa
Tìm kiếm trong
Chuyên mục
Tìm từ ngày Đến ngày
Hệ thống tìm thấy 21 kết quả

Ẩn dụ về con người Việt Nam qua ca dao về biểu tượng hoa

Ẩn dụ về con người Việt Nam qua ca dao về biểu tượng hoa

Ngày phát hành 12:13 | 15/12/2023

Lượt nghe: 2127

Người Việt ta xưa vốn ưa lối giao tiếp khéo léo, lễ nghĩa, kín đáo, nhuần nhị nhưng cũng không kém phần hóm hỉnh, hài hước. Chúng ta hãy thử ngẫm lại mấy câu ca sau: “Bây giờ mận mới hỏi đào/ Vườn hồng đã có ai vào hay chưa/ Mận hỏi thì đào xin thưa/ Vườn hồng có lối nhưng chưa ai vào”. Mượn hình ảnh các loài cây, hoa đặc trưng, rõ ràng người xưa đã rất ý nhị trong cách tỏ tình và đáp lời. Trong kho tàng ca dao không ít những câu sử dụng nghệ thuật ẩn dụ về người lao động với nhiều cung bậc cảm xúc và cách thể hiện vô cùng phong phú.

Ẩn dụ về con người Việt Nam qua ca dao về cây trúc, cây mai

Ẩn dụ về con người Việt Nam qua ca dao về cây trúc, cây mai

Ngày phát hành 9:39 | 28/12/2023

Lượt nghe: 1941

Người xưa thường mượn những hình ảnh thân thuộc, gần gũi để ký thác nỗi niềm, tâm sự. Trúc, mai là những hình ảnh quen thuộc của làng quê Việt và cũng xuất hiện rất nhiều lần trong ca dao. Tác giả dân gian nhắc đến trúc, mai; nhưng không phải để tả thực cây trúc cây mai, cũng không phải bàn chuyện trúc mai phong cảnh, mà mượn mai, trúc để nói về con người.

Bất bình đẳng giới trong ca dao tục ngữ người Việt

Bất bình đẳng giới trong ca dao tục ngữ người Việt

Ngày phát hành 11:26 | 13/5/2021

Lượt nghe: 1319

In Ca Dao We Trust (Tin yêu ở ca dao) là hợp phần quan trọng trong chương trình hoạt động của Trung tâm sản xuất và sáng tạo Ơ Kìa Hà Nội, kết hợp cùng tổ chức Wise (Sáng kiến hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp và kinh doanh), nằm trong khuôn khổ dự án Investing in Women của chính phủ Úc, với mong muốn truyền tải và củng cố nhận thức về bất bình đẳng giới trong xã hội, cũng như làm đẹp thêm và phong phú thêm kho tàng ca dao tục ngữ bằng những thông điệp ý nghĩa. Trong chương trình Tìm trong khó báu hôm nay, chúng tôi thực hiện một cuộc trò chuyện mang tên Bất bình đẳng giới trong ca dao tục ngữ người Việt, như một sự ủng hộ cho dự án nhiều ý nghĩa nói trên.

Câu ca dao "Gió đưa cành trúc la đà…" có nguồn gốc từ Huế?

Câu ca dao

Ngày phát hành 8:53 | 11/1/2024

Lượt nghe: 1782

Nhiều nhà nghiên cứu đã cất công tìm hiểu về các địa danh được đề cập tới trong bài ca dao "Gió đưa cành trúc la đà...", đặc biệt là địa danh Thọ Xương. Trong đó, những phân tích khoa học của Nhà nghiên cứu Tôn Thất Thọ xác tín hơn cả.

Chất dân gian của bài ca dao "Gió đưa cành trúc la đà"

Chất dân gian của bài ca dao

Ngày phát hành 16:6 | 3/1/2024

Lượt nghe: 1940

Nhiều bài ca dao các vùng miền mở đầu bằng mô – típ quen thuộc “Gió đưa”. Và mô – típ này cũng diễn tả, phát triển thành những hình ảnh câu chuyện, cảm xúc vô cùng phong phú, đa dạng. "Gió đưa cành trúc la đà" được xem là một trong số những bài ca dao đề tài thiên nhiên, phong cảnh phổ biến tới tận ngày nay.

Chất trữ tình của ca dao

Chất trữ tình của ca dao

Ngày phát hành 10:28 | 10/8/2023

Lượt nghe: 1506

Trong chương trình “Tìm trong kho báu” tuần trước, chúng ta đã có những bước chân đầu tiên đi vào ca dao, một thể loại văn học dân gian hết sức đẹp đẽ, gần gũi và độc đáo của dân tộc ta. Tuần này, mời Quý vị và các bạn cùng ngẫm nghĩ về chất trữ tình của cũng như tính ứng dụng của ca dao trong đời sống xưa nay.

Chiến lược rào đón trong ca dao tình yêu đôi lứa

Chiến lược rào đón trong ca dao tình yêu đôi lứa

Ngày phát hành 14:24 | 18/7/2024

Lượt nghe: 2225

Rào đón và bày tỏ thái độ trực tiếp qua những câu hát giao duyên, các chàng trai cô gái đã bộc lộ mong muốn và giãi bày nỗi lòng với đối phương.

Chiến lược sử dụng lối nói mơ hồ trong ca dao về tình yêu đôi lứa

Chiến lược sử dụng lối nói mơ hồ trong ca dao về tình yêu đôi lứa

Ngày phát hành 12:2 | 11/7/2024

Lượt nghe: 2447

Trong số các cách thức giao tiếp trong tình yêu đôi lứa thì việc sử dụng lối nói mơ hồ, vòng vo được xem là một cách ý nhị nhằm thổ lộ tình cảm, mong muốn của các chàng trai, cô gái xưa, vốn trọng sự kín đáo. Sử dụng lối nói mơ hồ, không rõ ràng đã tạo ra những hàm ngôn trong câu thoại của cuộc giao tiếp. Tác giả dân gian đã dùng nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, hoán dụ, so sánh, điển tích điển cố... Trong đó, nổi bật nhất là biện pháp tu từ ẩn dụ để nói lên cảm xúc trước một sự kiện, câu chuyện.

Cơ chế chuyển nghĩa hoán dụ của thành ngữ trong ca dao người Việt

Cơ chế chuyển nghĩa hoán dụ của thành ngữ trong ca dao người Việt

Ngày phát hành 9:49 | 31/10/2024

Lượt nghe: 1380

Ca dao có chứa các thành ngữ có một số cơ chế tạo nghĩa hàm ẩn, trong đó có cách tạo lập tầng nghĩa hàm ẩn theo cơ chế chuyển nghĩa hoán dụ. Hoán dụ mang đặc điểm biểu trưng hóa. Biểu trưng trong hoán dụ là lấy một thuộc tính, một bộ phận của sự vật, hiện tượng nào đó để đại diện cho sự vật, hiện tượng đó một cách tượng trưng hóa, ước lệ hóa mang tính chất khái quát, trừu tượng.

Đố - đáp trong ca dao tình yêu

Đố - đáp trong ca dao tình yêu

Ngày phát hành 9:6 | 24/8/2023

Lượt nghe: 1099

Kho tàng ca dao của nước ta có nhiều bài hay, sinh động, sâu sắc về đề tài tình yêu. Vận dụng khéo léo các khẩu ngữ, lối sinh hoạt, lời ăn tiếng nói hàng ngày, nhiều bài ca dao qua đối đáp đã đọng lại và lưu truyền qua nhiều đời. Chúng ta cùng tìm hiểu về thi pháp của thể loại đầu tiên trong đối – đáp là đố – đáp, tức là câu đố và câu trả lời trong đối đáp giao duyên của dân gian.

Hình ảnh phụ nữ trong ca dao người Việt từ góc nhìn nữ quyền luận

Hình ảnh phụ nữ trong ca dao người Việt từ góc nhìn nữ quyền luận

Ngày phát hành 9:44 | 21/9/2023

Lượt nghe: 839

Văn học dân gian nước ta, đặc biệt là ca dao thể hiện khá rõ nét thân phận của người phụ nữ trong xã hội nam quyền phong kiến. Đồng thời, ca dao cũng phản ánh thái độ phản kháng của họ trước sự đối xử bất bình đẳng. Quá trình tìm đến quyền “làm người” của phụ nữ nông thôn ngày trước quả thực lắm gian nan.

Hỏi – đáp trong ca dao tình yêu

Hỏi – đáp trong ca dao tình yêu

Ngày phát hành 14:0 | 30/8/2023

Lượt nghe: 978

Trong ca dao tình yêu nam nữ thì hình thức thể hiện chủ yếu là đối đáp giao duyên. Trong chương trình “Tìm trong kho báu” tuần trước, chúng ta đã tìm hiểu về hình thức đối đáp đầu tiên đó là đố và đáp. Tuần này, mời Quý thính giả cùng đi vào cụ thể hình thức đối đáp thứ hai, đó là hỏi và đáp. Nếu như các câu ca dao có nội dung đố và đáp nhằm mục đích chính là thách đố thì những cặp ca dao hỏi và đáp lại thể hiện khả năng ứng đáp khi thẳng thắn, có lúc lại vô cùng khéo léo của dân gian.

Khát vọng lứa đôi trong ca dao người Việt

Khát vọng lứa đôi trong ca dao người Việt

Ngày phát hành 11:5 | 26/6/2024

Lượt nghe: 2300

Một mái ấm, một người bạn đời cùng chia sẻ buồn vui, đó là khát vọng, là mục đích hướng tới trong cuộc sống của người Việt ta nhiều đời nay. Mái ấm gia đình là giá trị tinh thần của con người ở tuổi trưởng thành. Trong ca dao về hôn nhân và tình cảm vợ chồng đã đề cập một cách kỹ lưỡng điều này, cho thấy đó là đặc trưng văn hoá của con người, dân tộc ta.

Lời ca dao cho Huế

Lời ca dao cho Huế

Ngày phát hành 14:44 | 18/1/2024

Lượt nghe: 2233

Huế là vùng đất có truyền thống lịch sử, chiều sâu văn hóa. Từng là Thủ phủ của Đàng Trong thời các chúa Nguyễn, rồi trở thành kinh đô đất nước dưới triều Tây Sơn và tiếp tục là kinh đô trong gần một thế kỷ rưỡi dưới triều Nguyễn, ca dao về xứ Huế cũng phong phú, đa dạng về nội dung, cảm xúc.

Lúa thóc trong ca dao

Lúa thóc trong ca dao

Ngày phát hành 9:57 | 15/5/2024

Lượt nghe: 2503

Từ ngàn năm nay, ruộng đồng và cây lúa không chỉ nuôi nấng để bao thế hệ con người Việt Nam trưởng thành mà hơn thế nữa đã trở thành một phần ký ức, ký thác nỗi niềm, tâm sự của cả một đời người. Trong những áng ca dao viết về cây lúa, chúng ta thấy hiện lên thân phận và quan niệm về cuộc sống của người nông dân. Nghiên cứu từ Viện Từ điển học và Bách khoa thư Việt Nam đã tiến hành khảo sát và phát hiện lời ca thuộc về trường nghĩa chỉ lúa và các sản phẩm làm từ lúa, chiếm hơn 8 % trong tư liệu “Kho tàng ca dao người Việt”. Như vậy, số lượng các từ ngữ chỉ lúa và sản phẩm làm từ lúa xuất hiện trong ca dao là khá phong phú, đa dạng. Từ những tên gọi cây lúa cho đến bộ phận của cây lúa, giống lúa, sản phẩm được làm từ lúa và món ăn cơ bản từ lúa của cư dân nông nghiệp lúa nước như lúa, mạ, thóc, gạo, cơm, cháo, xôi, bánh,… xuất hiện nhiều lần trong ca dao.

Nét nghĩa mới trong bài ca dao "Mười tay"

Nét nghĩa mới trong bài ca dao

Ngày phát hành 0:0 | 17/4/2017

Lượt nghe: 1041

Khi phân tích, bình giảng bài ca dao “Mười tay”, có một điểm chung là các tác giả đều nhấn mạnh đến sự hy sinh, sự vất vả đến quá sức chịu đựng của người mẹ. Ở góc nhìn của một người con bản Mường, nhà thơ Bùi Tuyết Mai cho rằng phụ nữ Mường luôn coi trọng lao động và tự nhận về mình những hy sinh để giữ cho bếp lửa nhà sàn thêm ấm. Nếu nhìn từ góc quan sát này, thì bài thơ “Mười tay” sẽ được bổ sung thêm những nét nghĩa mới, bớt đi vẻ bi lụy buồn tủi mà chúng ta vẫn quen nghĩ lâu nay. (Văn nghệ thiếu nhi - Trang văn học nhà trường 17/4/2017)

Những vần ca dao hiện đại về Bác Hồ

Những vần ca dao hiện đại về Bác Hồ

Ngày phát hành 10:18 | 29/8/2024

Lượt nghe: 2213

Cuộc đời, tấm gương bình dị mà cao đẹp của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trở thành nguồn cảm hứng trong sáng tác của nhiều tác giả, nhà văn, nhà thơ. Đặc biệt, qua những vần ca dao, công đức của Bác Hồ được diễn đạt một cách đầy hình ảnh và cảm xúc. Từ đó nói lên được tiếng lòng, lòng biết ơn với những cống hiến của Bác đối với dân tộc. Một số nhà nghiên cứu đã cất công sưu tầm, tuyển chọn những áng ca dao nói về Bác, tiêu biểu là cuốn “Ca dao về Bác Hồ” chọn lọc tới hơn 1.200 câu ca nói về Bác của nhà thơ Trần Hữu Thung hay nhà giáo Nguyễn Nghĩa Dân trong cuốn “Ca dao Việt Nam 1945-1975” khẳng định những câu ca về Bác Hồ chiếm khoảng hơn 10% trong tổng số lượng ca dao hiện đại. Nhà Phê bình văn học Lê Xuân trong một bài viết đã dẫn ra một số câu ca dao tiêu biểu cho thấy được hình ảnh Bác Hồ trong tâm thức dân gian ở các vùng miền trên khắp đất nước ta.

Thành ngữ trong ca dao người Việt

Thành ngữ trong ca dao người Việt

Ngày phát hành 14:20 | 18/10/2024

Lượt nghe: 812

Trong kho tàng ca dao vô cùng phong phú với hàng chục nghìn câu và bài của dân tộc ta thì có rất nhiều bài, nhiều câu có chứa thành ngữ, tục ngữ. Ca dao, với lợi thế trong biểu đạt đã chuyển tải một cách truyền cảm, dễ thuộc, dễ nhớ nhiều lời ăn tiếng nói của dân gian.

Xưng hô trong ca dao về tình yêu đôi lứa

Xưng hô trong ca dao về tình yêu đôi lứa

Ngày phát hành 15:41 | 4/7/2024

Lượt nghe: 2339

Trong ca dao về đề tài tình yêu đôi lứa, có nhiều cách xưng hô khác nhau. Tùy theo cách lựa chọn từ xưng hô của nhân vật giao tiếp sẽ giúp thiết lập và duy trì mối quan hệ tình cảm. Cách xưng hô trong ca dao tình yêu đã thấy được thái độ, tình cảm của người nói đối với người nghe. Đó cũng là yếu tố làm nên chất trữ tình, điểm đặc sắc của thể loại văn học dân gian này

Ý nghĩa đằng sau câu chuyện "nắm xôi" trong bài ca dao "Thằng Bờm"

Ý nghĩa đằng sau câu chuyện

Ngày phát hành 15:21 | 29/5/2024

Lượt nghe: 2186

Bài ca dao “Thằng Bờm” nói về câu chuyện đổi chác kịch tính gay cấn giữa hai con người đại diện cho hai tầng lớp đối lập trong xã hội phong kiến. Bài ca dao kết thúc với hình ảnh “nắm xôi” gần gũi với người lao động.Không phải ngẫu nhiên mà bài ca dao “Thằng Bờm” phổ biến trong dân gian, già trẻ, lớn bé đều thích, đều thuộc. Câu chuyện “nắm xôi” tưởng giản đơn nhưng giá trị mà những câu ca để lại vô cùng đa nghĩa và thấm thía.

Ý niệm về đôi – cặp trong ca dao người Việt về hôn nhân và gia đình

Ý niệm về đôi – cặp trong ca dao người Việt về hôn nhân và gia đình

Ngày phát hành 15:0 | 21/6/2024

Lượt nghe: 2344

Tình yêu, mái ấm gia đình vẫn luôn là khát vọng, hướng vọng của con người mọi thời, mọi đời. Điều đó thể hiện một cách đầy tinh tế và sâu sắc trong ca dao đề cập tới lứa đôi của người Việt ta.

Mã QRCODE xem trên mobile
chương trình hôm nay
08h00 - 08h30 Văn nghệ
08h30 - 08h45 Làn sóng nghệ thuật
08h45 - 09h00 Câu chuyện nghệ thuật
10h45 - 11h00 Văn nghệ thiếu nhi
13h00 - 13h30 Đọc truyện dài kỳ
18h15 - 18h30 Văn nghệ thiếu nhi
18h30 - 19h00 Văn nghệ
19h00 - 19h30 Đọc truyện dài kỳ
19h30 - 20h00 Sân khấu truyền thanh
20h30 - 20h45 Làn sóng nghệ thuật
20h45 - 21h00 Câu chuyện nghệ thuật
21h45 - 22h00 Kể chuyện và hát ru cho bé
22h30 - 23h00 Đọc truyện đêm khuya