VOV6 - Có lẽ đối với hầu hết các độc giả văn học Việt Nam, Hồn Trương Ba da hàng thịt là một câu chuyện dân gian vô cùng quen thuộc. Vở kịch nổi tiếng cùng tên của Lưu Quang Vũ có thể xem là một sự viết lại/ viết tiếp của tác phẩm dân gian nổi tiếng trên. Như vậy, nếu coi câu chuyện dân gian Hồn Trương Ba da hàng thịt là một tác phẩm thượng bản thì Chuyện Trương Bốn của Nguyễn Toàn Thắng chính là hậu bản của hậu bản, là một kế thừa xuất sắc từ tác phẩm của Lưu Quang Vũ bởi Nguyễn Toàn Thắng vốn là một nhà viết kịch bản sân khấu với các tác phẩm thuộc nhiều thể loại: kịch lịch sử, kịch thiếu nhi, ca kịch, cải lương, chèo, hài kịch hiện đại, kịch lãng mạn…Có thể thấy, truyện ngắn của Nguyễn Toàn Thắng mang dấu ấn đậm nét của xã hội đương đại với những trò chơi online, đề tài dự án, điều hòa nhiệt độ, nghiên cứu viên, trưởng phỏng, trộm chó, nhạc jazz, đàn guitar, đầu gấu, đòi nợ thuê, con ông cháu cha…Một trong những chủ âm của truyện ngắn là chất giọng giễu nhại, hài hước, bắt đầu từ cái tên của nhan vật chính – Trương Bốn – như một sự chuyển dịch từ nhân vật nguyên mẫu Trương Ba trong truyện cổ dân gian. Một thế giới nửa hư nửa thực được tác giả dựng lên với bao xấu tốt đan xen lẫn lộn, khác hẳn với cách xây dựng nhân vật trong truyện dân gian truyền thống, bao giờ cũng chia hai phe thiện ác rõ ràng từ đầu đến cuối tác phẩm. Nguyễn Toàn Thắng có nhiều sáng tạo trong sự viết lại của mình, từ việc để Đế Thích là người luôn luôn thua cuộc trong mỗi ván cờ, cho tới việc để Trương Bốn chết là do trần gian có quá nhiều Trương Bốn nên phán quan bị nhầm, rồi việc Thiên Lôi đánh trượt Trương Bốn là do tay nghề quá kém, chỉ vì con ông cháu cha nên mới được giữ chức. Nếu như trong truyện dân gian, Trương Ba được quan phán quyết về ở với vợ của mình thì ở trong truyện ngắn của Nguyễn Toàn Thắng, Trương Ba cả đời được sống cùng lúc với hai bà vợ. Có thể xem đây là một cái kết “có hậu” mà cũng đầy sự hài hước theo một tinh thần hậu hiện đại. Tuy thế, cũng có thể nhận ra những thông điệp khác mà tác giả gửi gắm, như lời khuyên ở hiền gặp lành, chuyện cư xử ở đời, những chỉ trích, phê phán kín đáo của tác giả về những thói hư tật xấu trong xã hội đương thời. Tác phẩm được viết bằng một văn phong dí dỏm với nhịp điệu nhanh, các tình tiết sự kiện chuyển động liên tục khiến người đọc cảm nhận được sự mới mẻ và bị cuốn hút từ đầu đến cuối truyện ngắn này.