2018

Bài Chòi là một hình thức sinh hoạt văn hóa nghệ thuật dân gian truyền thống đặc sắc của người dân các tỉnh Trung bộ Việt Nam bao gồm các loại hình âm nhạc, thơ, diễn xuất sân khấu, hội họa… được biểu đạt dưới hình thức hội chơi Bài Chòi và trình diễn Bài Chòi. Đây là hoạt động văn hóa quan trọng trong cộng đồng làng xã, đáp ứng nhu cầu giải trí và thưởng thức nghệ thuật, thể hiện tình yêu quê hương đất nước và những kinh nghiệm trong cuộc sống dân gian.

Sự hình thành của Sân khấu hóa dân ca Bài chòi 3/1/2018

Kịch Lưu Quang Vũ 5/12/2017

Khởi đầu nghề viết kịch bằng các tiểu phẩm ngắn không gây được tiếng vang, vào giữa những năm 60 của thế kỷ 20 với sự ra đời cảu vở diễn "Sống mãi tuổi 17", tác giả Lưu Quang Vũ mới chính thức bước vào con đường sáng tác chuyên nghiệp. Được đạo diễn, nghệ sỹ ưu tú Hoàng Quân Tạo động viên, từ vở diễn đầu tay tác giả Lưu Quang Vũ cho ra đời liên tiếp ba vở diễn "Tôi và chúng ta", Khoảng khắc vô tận", "Quyền được hạnh phúc" gây tiếng lớn trong lòng những người yêu sân khấu lúc bấy giờ. Là người chứng kiến từ vở diễn đầu tay của tác giả Lưu Quang Vũ, đạo diễn, nghệ sỹ ưu túa Hoàng Quân Tạo vẫn nhớ như in những thay đổi trong sáng tác của cố tác giả, từ cấu trúc kịch bản cho đến ngôn ngữ văn học ở mỗi tác phẩm.

Tìm hiểu Nghệ thuật Sân khấu 5/12/2017

"Những ngày đầu dựng Kịch Lưu Quang Vũ"

Những khác biệt trong cách khai thác nhân vật của sân khấu Tuồng và Chèo truyền thống 18/10/2017

Sân khấu Tuồng và Chèo không chỉ khác nhau trong trình thức biểu diễn, mà còn ở cách khai thác nội dung, xây dựng nhân vật và các giới hạn đề cập của từng loại hình. Sự khác biệt này là phong phú và hấp dẫn hơn nghệ thuật diễn xướng của người xưa.

Đời sống sân khấu Hà Nội trước và sau năm 1954 18/10/2017

Thay đổi cơ bản nhất của sân khấu Hà Nội trước và sau năm 1954 chính là tính chuyên nghiệp. Nêu trước năm 1954, khi người Pháp còn chiếm đóng, sân khấu chủ yếu hoạt động tự phát với các gánh hát nghiệp dư, chưa có tổ chức bài bản, chuyên nghiệp như sau thời điểm Giải phóng Thủ đô - 10/1954.

Sân khấu xung kích thời kỳ chống Mỹ qua hồi ức của NSND Ngọc Viễn 14/3/2017

Trong những năm chiến tranh chống Mỹ cứu nước, sân khấu xung kích đóng vai trò quan trọng trong việc động viên tinh thần chiến sỹ ngoài mặt trận. Những vở diễn xung kích nổi tiếng một thời của Đoàn Chèo Tổng cục Hậu cần, nay là Nhà hát Chèo Quân đội, như; “Anh lái xe và cô chống lầy”, “Cô thợ chữa pháo”, “Bà mẹ chuyến đò Sông Mã” .v.v. đã ghi đậm dấu ấn trong tâm trí hầu hết các chiến sỹ và lực lượng Thanh niên xung phong. Điểm đặc biệt của những vở diễn này thường có thời lượng ngắn, ít nhân vật, đáp ứng tính cơ động cao nên người diễn viên có thể diễn mọi lúc, mọi nơi ở nhiều địa hình và hoàn cảnh khác nhau.

Những khác biệt của nhân vật Hề trong bộ ba "Bài ca giữ nước" của soạn giả Tào Mạt. 14/3/2017

Từ lâu trong hệ thống nhân vật của Chèo, Hề chèo đóng một vai trò hết sức quan trọng trong cấu trúc vở diễn. Trong ngũ cung, bao gồm năm mô hình nhân vật cơ bản của Chèo cổ, gồm: đào, kép, lão, mụ, hề, nhân vật Hề là dạng nhân vật không có số phận, được xếp thứ năm nhưng lại đóng vai trò hết sức quan trong trong việc điều tiết vở diễn. Kế thừa từ Chèo truyền thống, tác giả Tào Mạt sau này đã xây dựng nhân vật Hề Hoạn trong bộ ba Chèo "Bài ca giữ nước" có một số phận riêng, được dư luận đánh giá cao về sự kế thừa vốn nghệ thuật từ chèo cổ, tạo bước đột phá trong xây dựng mô hình nhân vật này của Chèo.

Nghệ sĩ nhân dân Thanh Hoài: Cuộc hành trình của những điệu Chèo 10/2/2017

Từ lâu nghệ thuật Chèo luôn là món ăn tinh thần quen thuộc của người dân vùng châu thổ đồng bằng Bắc bộ. Các gánh Chèo xưa, với lối diễn, trang trí sân khấu đơn giản nhưng luôn có sự tương tác, gần gũi với người xem, buộc người diễn phải có khả năng ứng diễn cao. Với việc chuyên nghiệp hóa hiện nay liệu Chèo có mất đi tính ứng diễn, sự tương tác với người xem như các gánh Chèo dân gian xưa? Mời quý vị và các bạn cùng theo dõi cuộc trò chuyện với NSND Thanh Hoài về : “Sự khác biệt giữa Chèo xưa và nay”:

Diễn xướng dân gian: Nguồn cảm hứng cho sân khấu kịch hát dân tộc 2/2/2017

Từ lâu các vấn hầu đồng trong thực tế tín ngưỡng dân gian đã mang đậm tính diễn xướng, tạo cảm hứng cho những người làm sân khấu kịch hát dân tộc khai thác, sân khấu hóa và đưa nó lên sàn diễn. Tuy nhiên, nhìn ở góc độ nghệ thuật, việc khai thác các hình thức diễn xướng tín ngưỡng dân gian này trong từng loại hình kịch hát lại có sự “đậm, nhạt” khác nhau. Nếu ở Tuồng và Cải lương, Hát văn chỉ được khai thác trong các tình huống nhất định của vở diễn thì ở Chèo lại xây dựng hẳn tiết mục riêng, khai thác cụ thể về các làn điệu và trình thức diễn xướng hầu đồng. Từ cách khai thác này, sân khấu kịch hát đã đem đến cho đông đảo khán giả biết tới các hình thức tín ngưỡng dân gian đặc sắc của dân tộc.

NSND, Đạo diễn Hoàng Quỳnh Mai: Duyên nợ với sân khấu Thủ đô 16/1/2017

Khởi đầu với giả thưởng Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội bằng vở Cải lương Cung Phi Điểm Bích năm 2009, đây chính là lý do NSND, Đạo diễn Hoàng Quỳnh Mai luôn đau đáu với những vở diễn khắc họa con người thủ đô, như các vở sau này: “Gươm thiêng trao trả hồ thần”, “Hà Nội gió mùa”, “Dâu bể một kiếp tằm” ..v.v. Qua 2 lần Liên hoan sân khấu Thủ đô được tổ chức, các tác phẩm chị tham dự luôn đạt giải cao, tạo tiếng vang ở người xem cũng như các bạn nghề.

Nghệ sĩ ưu tú Quốc Toàn: Sự nghiệp và những dấu ấn Kịch nói Hà Nội 16/1/2017

NSƯT Quốc Toàn là gương mặt trụ cột của sàn diễn kịch nói thủ đô những năm 80 của thế kỷ trước. Giờ đây, thời hoàng kim đã lùi xa, những nhắc tới ông, là nhớ về dấu ấn khó phai qua các vở diễn được đánh giá là đỉnh cao một thời của sân khấu Kịch nói Hà Nội

Những nhân vật với sự bất biến của tính cách: Nét đặc thù của kịch bản Tuồng truyền thống 16/1/2017

Khác với các loại hình sân khấu khác như Chèo, hay Cải lương, Tuồng mang tính chất bi hùng với những tấm gương nhân vật tận trung báo quốc, xả thân vì đại nghĩa, những bài học về lẽ ứng xử của con người giữa cái chung và cái riêng, giữa gia đình và Tổ quốc, chất bi hùng là một đặc trưng thẩm mỹ của nghệ thuật Tuồng. Chính từ đặc trưng đó nên các vở tuồng nhân vật thường không có chuyển biến về tính cách. Ai tốt, ai xấu, ai trung nghĩa, ai gian tà... đều được biểu hiện ngay từ đầu và cứ thế phát triển theo cốt truyện kịch. Không có ai lúc đầu trung chính sau biến thành gian tà hay ngược lại.

Nhân vật hiện đại trong Chèo: Cầu nối giữa hiện thực và "hồn cốt" truyền thống 24/10/2016

Học tập, kế thừa các vai diễn từ sân khấu Chèo truyền thống luôn là điều bắt buộc ở mỗi nghệ sỹ, diễn viên của loại hình sân khấu này. Tuy nhiên, việc kế thừa ra sao, thể hiện các dạng vai như thế nào từ vai mẫu truyền thống để chuyển hóa qua các dạng nhân vật hiện đại lại đòi hỏi tư duy, sự sáng tạo ở khả năng của mỗi người diễn viên. Bàn về: “Cách chuyển hóa nhân vật trong sân khấu Chèo hiện đại” , mời quý vị và các bạn theo dõi cuộc trò chuyện giữa phóng viên chương trình với NSƯT Hoài Thu, người đã thành công và đạt huy chương vàng cho vai diễn Mỹ Duyên trong vở “Cánh chim trắng trong đêm”, vở diễn của Nhà hát Chèo Hà Nội tham gia Hội diễn sân khấu Chèo chuyên nghiệp toàn quốc năm 2016

Soạn giả Nguyễn Đình Nghị và cách nhìn đúng về "Chèo cải lương" 22/9/2016

Cách tân nghệ thuật Chèo hay còn gọi là Chèo cải lương được soạn giả Nguyễn Đình Nghị khởi xướng vào những năm 20, 30 của thế trước, thời kỳ thực dân Pháp vẫn còn đô hộ nước ta. Cho đến nay, sự cách tân Chèo của soạn giả Nguyễn Đình Nghị thời đó vẫn còn nhiều cách hiểu khác nhau trong chính những người làm Chèo. Ví như, Chèo cải lương là Chèo hát theo lối hát cải lương hay chỉ là cách làm mới Chèo trong cấu trúc, cách hát, mô hình nhân vật... Để có cái nhìn thấu đáo về “Sân khấu Chèo cải lương của Nguyễn Đình Nghị”, mời quý vị và các bạn theo dõi cuộc trò chuyện giữa phóng viên chương trình với NSND Mạnh Tưởng, người đã 10 năm gắn bó với gánh hát của soạn giả Nguyễn Đình Nghị.