2023

Có người từng nói: “Trái tim người phụ nữ là một đại dương sâu thẳm đầy những điều bí mật”. Nhân vật bà Mảy trong truyện ngắn này cũng chôn giấu trong mình một bí mật. Bà Mảy đã mang bí mật ấy cho đến những giây phút cuối cùng của cuộc đời. Giá bà có thể nói ra thì bà sẽ đỡ đau khổ và nhẹ lòng hơn chăng? Điều đó đã không xảy ra, bà ra đi và bí mật ấy mãi theo bà. Nhưng trước khi tan vào thế giới hư vô, bà đã đối diện với chính mình để sống với bí mật ấy cũng là sống lại những ngày tháng buồn tủi, sống lại giây phút hạnh phúc nhất trong cuộc đời... Một lần trót “say nắng” của người đàn bà H’Mông này có đáng trách, đáng phải chịu đựng dằn vặt vậy không? Mỗi chúng ta sẽ có câu trả lời khi câu chuyện khép lại. Mạch truyện được triển khai theo lối đan cài giữa hiện tại và quá khứ qua những dòng hồi ức của nhân vật bà Mảy, hé lộ dần bí mật của người đàn bà Mông khiến câu chuyện trở nên sinh động, lôi cuốn. Truyện có nhiều hình ảnh ẩn dụ mang tính biểu tượng và nhiều chi tiết hay. Miếng dồi mà người sắp lìa đời muốn ăn không hẳn là miếng dồi mà đấy chính là chìa khóa của bí mật, cũng là khát khao được sống là mình, được hưởng những niềm vui của một người đàn bà. Hình ảnh những bông hoa pằng nảng xuất hiện xuyên suốt truyện làm độc giả liên tưởng đến bóng hình những người phụ nữ miền núi đẹp rực rỡ những cũng sớm lụi tàn trong buồn bã, khổ đau. Chi tiết vết chàm đỏ hình bông pằng nảng bên ngực trái thằng Dìn con bà Mảy khiến độc giả phải tự tìm câu trả lời về nguồn gốc của Dìn. Qua dòng hồi ức nhiều day diết, buồn thương của bà Mảy, tác giả Nguyễn Phú một lần nữa khẳng định mình là người có khả năng lặn sâu vào vùng sâu thẳm nhất trong tâm hồn người để hiểu họ, giải mã những bí mật cũng như lý giải muôn nỗi éo le của cõi người. Nhịp điệu liên hoàn, tiết tấu chậm, trầm buồn đã góp phần làm nên thành công của truyện ngắn này. Truyện ngắn “Bông pằng nảng cuối mùa xuân” là câu chuyện sâu kín về tình cảm, tình yêu và những day dứt cả kiếp người…(Lời bình của BTV Vân Khánh)

“Vía của rừng”: Giá trị đích thực của cuộc đời 16/6/2023

Cô gái người dân tộc Thái lên là Pai sinh ra từ núi rừng, lớn lên trong sương khói của bản làng nên khi trưởng thành đã ra thành phố sống nhưng cô vẫn không quên được quê nhà của mình. Mối quan hệ tình cảm với Việt, sự xô bồ nơi thành thị khiến ngoại hình Pai có thay đổi nhưng cô vẫn lưu luyến những nếp sống xưa cũ. Dù đã sống cuộc sống hiện đại nơi thành phố nhưng Pai vẫn nhớ mùi thơm của căn nhà gỗ Phơ mu mà bố gây dựng, nhớ mùi cá nướng, mùi khoai nướng thủa nhỏ, nhớ kỉ niệm cùng gia đình, bạn bè. Quan trọng hơn, Pai không bỏ đi cái vía đeo ở cổ tay mình, sợi dây gắn kết cô với cội nguồn. Tình cảm của vô và Việt chấm dứt, Pai thoáng buồn nhưng không thất vọng vì cô biết vị trí của mình trong mắt Việt như thế nào. Pai chia tay mối tình thoáng qua để trở về với mái nhà ấm êm, với không gian sống hòa quyện hồn cốt của mình. Pai là nhân vật chính cũng là người kể câu chuyện về cuộc đời mình. Truyện ngắn không có biến cố to lớn ngoài cái chết của người cha, không có mẫu thuẫn mà chỉ là cảm xúc, là tâm tình buồn vui của người phụ nữ. Qua câu chuyện của Pai, người đọc người nghe cảm nhận được giá trị của lối sống vùng miền khác nhau. Những điều bình dị như ngôi nhà, món ăn dân giã, trò chơi thôn quê, phong tục tập quán tạo nên sự gắn kết con người với quê hương. Nhiều chi tiết trong truyện như kỉ niệm với cha, những món ăn, thói quen học từ cha mẹ của cô gái Pai được đưa vào tự nhiên mà đầy tình cảm ấm áp. Truyện ngắn đưa người đọc, người nghe tới không gian văn hóa của người dân tộc Thái phía Bắc nước ta. Sinh ra và lớn lên từ núi rừng, cái vía của rừng gắn bó với tâm hồn của Pai cũng như mỗi người dân tộc Thái. Rời xa những xô bồ, cám dỗ trốn thị thành, Pai trở về sống trong bầu không khí yên bình nơi làng quê. Truyện ngắn khiến chúng ta có nhiều suy ngẫm về giá trị đích thực của cuộc đời cũng như hiểu hơn về cuộc sống đậm đà bản sắc dân tộc nơi vùng cao. (Lời bình của BTV Hoàng Hiệp)

“Bếp lửa còn nồng”: Mãi mãi một tình yêu 12/6/2023

Với giọng văn sâu lắng, đầy cảm xúc mang dấu ấn riêng như thường thấy, ở truyện ngắn mà các bạn vừa nghe, nhà văn Nguyễn Hương Duyên đã đủng đỉnh, chậm rãi kể một câu chuyện mà chính gia đình ta hay một gia đình nào đó cũng có thể xảy ra. Vũ và Ngân-cặp vợ chồng có một cuộc sống gia đình hạnh phúc cùng hai đứa con. Thế nhưng, chỉ vì một hiểu lầm nho nhỏ, ai cũng vì cái tôi quá cao mà không hạ mình xuống cất công tìm hiểu nguồn cơn; không sẵn sàng trò chuyện, chia sẻ, cứ giữ ấm ức trong lòng dẫn đến sự việc trầm trọng; tâm lý chán nản, bất cần. Vũ hiểu lầm Ngân có người mới, còn Ngân thì cho rằng chồng mình có bồ. Thực ra, Ngân không có ai cả. Còn Vũ chỉ vì cả nể, không tránh khỏi những phút yếu lòng mà cho Hà một đứa con chứ anh không hề yêu cô. Nhưng vì thấy thái độ thờ ơ, bất cần và xa lánh của Ngân mà Vũ lại nảy sinh quyết định ly dị vợ để đến với Hà. Trong cuộc tình tay ba này có lẽ chỉ có Hà là người tỉnh táo nhất. Cô biết Vũ không yêu mình, cô cũng biết anh cưới mình không phải do cô và đứa con đã kéo anh về phía mình, vì thế Hà đã quyết định không chung sống với Vũ. Tác giả đã dụng công xây dựng nhân vật Hà khá sắc nét. Hà không lợi dụng sự bất ổn của Vũ để cướp chồng người khác. Cách ứng xử của cô cũng rất văn minh. Hà chủ động hẹn gặp Ngân, giải thích mọi chuyện cho Ngân hiểu. Rằng cô chỉ yêu đơn phương và chỉ xin Vũ một đứa con, rằng hai người nên quay về với nhau. Sau đó Hà còn nỗ lực làm nhiều việc khác nữa những mong hàn gắn vợ chồng Vũ-Ngân. Vậy đấy, đôi khi thói kiêu ngạo trong mỗi người lại bị xem nhầm là lòng kiêu hãnh. Có những rạn nứt mà chính sự xa cách đẩy tan vỡ đến rất nhanh. May mà hai người trong cuộc còn có mối quan tâm chung là những đứa con, và quan trọng họ vẫn còn yêu nhau, luôn nghĩ về nhau, như “bếp lửa còn nồng” (Lời bình của BTV Vũ Hà)

“Ranh giới mong manh" (P2): Câu chuyện tình day dứt 9/6/2023

Đúng như nhan đề của tác phẩm, “Ranh giới mong manh” là câu chuyện của 3 người, với tình huống khá trớ trêu khi Hoàn và Tuyết lấy nhau lâu rồi mà chưa có con. Điều đó khiến Hoàn dằn vặt, vừa thương vợ, vừa trách mình. Hoàn nghĩ nhiều cách và cuối cùng, anh nhờ Quân - đồng nghiệp của anh, đến nhà mình ở bản chơi một thời gian, để gặp Tuyết và quan trọng nhất là giúp anh một việc hết sức khó nói, rất tế nhị: cho Tuyết một đứa con. Quân ban đầu từ chối, nhưng sự khẩn khoản của bạn anh đã khiến Quân không nỡ chối từ. Câu chuyện diễn tiến với nhiều tình tiết gay cấn, Hoàn để Quân ở lại với Tuyết trong nhà mình và hai người ấy trở nên khó xử. Sự đấu tranh trong tư tưởng của Quân, vừa muốn giúp bạn, vừa lưỡng lự vì không thể cư xử như vậy được, Quân mất ngủ vì suy nghĩ. Về phía Tuyết, người phụ nữ rất yêu chồng cũng đã biết ý đồ của chồng mình khi dẫn Quân về, cô cũng mở lòng và gợi ý cho Quân biết. Những ngày ở trong nhà bạn, Quân có nhiều thiện cảm với Tuyết, tình cảm giữa hai người đã có những vấn vương nhưng chưa vượt quá giới hạn vợ chồng. Tình huống hai người ngồi sát lại gần nhau, muốn trao nhau tình yêu tự nguyện mà không hẳn là sự gửi gắm, cậy nhờ của Hoàn nữa, thì Hoàn trở về. Mong manh, chênh vênh, khắc khoải, tiếc nuối là những trạng thái mà Quân đang tự giày vò, cả Tuyết cũng vậy. Câu chuyện về tình yêu lứa đôi, về những tình huống khó nói trong đời sống hôn nhân, về cách ứng xử vợ chồng … là những điều mà chúng ta vẫn thường gặp trong cuộc sống này. Chúng ta cảm thông, chia sẻ hơn với những con người ấy, họ có quyền được yêu và mưu cầu hạnh phúc chính đáng. Đó là thông điệp nhân văn mà truyện ngắn mang lại, bởi cuộc đời cần lắm sự bao dung, sự tử tế của con người (Lời bình của BTV Vân Khánh)

"Ranh giới mong manh" (P1): Sự sắp đặt của số phận 9/6/2023

Nhà văn, nhà báo Hồ Ngọc Quang là Hội viên Hội nhà văn Việt Nam, trưởng ban văn xuôi Hội văn học nghệ thuật Nghệ An. Anh là cây bút sắc sảo, xông xáo, linh hoạt, bám sát đời sống ở thể loại truyện ngắn, bút ký và tiểu thuyết lịch sử “Tể tướng Hồ Sỹ Dương”. Trong sự nghiệp văn chương, nhà văn Hồ Ngọc Quang có nhiều tập truyện ngắn đạt giải thưởng, nhiều tập bút ký tiêu biểu như “Nỗi đau chưa dứt” giải nhất ký báo chí Nghệ An, ký “Rộn rã bình minh” đạt giải Ngành Nông nghiệp năm 2017. Anh viết kịch bản phim “Vết thương xưa” đạt giải vàng Liên hoan phát thanh truyền hình toàn quốc năm 2000, giải nhất Búa liềm vàng tác phẩm “Bí thư huyện ủy” năm 2018. Những năm gần đây, bạn đọc đón nhận nhiều tác phẩm của anh trên Báo Văn nghệ với một giọng văn khá ấn tượng, đó là sự gắn bó mật thiết với quê hương xứ Nghệ, với riêng Quỳnh Lưu quê anh. Tất cả những gì thuộc về quê hương xứ sở đã trở thành máu thịt, là động lực sáng tạo của một nhà văn, nhà báo sung sức Hồ Ngọc Quang. Chương trình Đọc truyện đêm khuya hôm nay, xin gửi đến quý vị và các bạn truyện ngắn “ Ranh giới mong manh” – truyện ngắn đạt giải nhì giải thưởng Hồ Xuân Hương:

"Rời Bình Đa": Khát khao một cuộc sống thiện lương hạnh phúc 8/6/2023

Vâng có thể thấy cốt truyện không mới tóm gọn vào mấy câu là xong, motip thì cũng quen, một cô gái làm nghề rót bia, rượu ở vũ trường, sống đời buông thả, sớm muộn rồi cũng gặp những bi kịch trái ngang và cái kết bị ruồng bỏ. Điều khác lạ, tạo đặc biệt cho truyện ngắn này có lẽ là ở giọng kể, tác giả trẻ đã chọn giọng kể của một nhân vật vô hình, có thể gọi là một con ma nam trú ngụ trong căn phòng cô gái trẻ. Từ góc quan sát vô hình đó, nhân vật tôi cảm nhận hết được đời sống nội tâm thầm kín, mặt khuất lấp của một cô gái kiếm sống bằng thân xác. Đằng sau những cuộc ăn chơi buông thả ồn ã, đầy mùi bia và xác thịt, ánh đèn màu lấp lóa là những dằn vặt, sám hối, những lời xưng tội, khát khao hướng tới một cuộc sống thiện lương hạnh phúc. Dĩ nhiên tác giả soi chiếu nhân vật của mình bằng góc nhìn đầy xót xa, thương cảm thấu hiểu và nhân ái. Song có thể nói không dễ nhận ra sự khác thường của giọng kể này bởi đó là giọng tự sự rất kín đáo, kỹ càng và tinh tế như của một người bạn trai thân thiết, chứng kiến, nắm bắt, hiểu rất rõ về Chương, miêu tả đời sống nội tâm cô gái một cách tỉ mỉ chi tiết. Phải tinh lắm mới phát hiện ra sự khác lạ ở giọng kể, chỉ tới gần kết truyện, giọng kể tôi mới tự sự: “Tôi vô hình trong bóng tối” “Tôi là một con ma đang dần chết đi một lần nữa”. Chọn giọng kể đặc biệt này phải chăng là một một thử nghiệm táo bạo của cây bút trẻ Võ Đăng Khoa. Chọn giọng kể này ít nhiều đã tạo hiệu ứng lôi cuốn hấp dẫn, nhưng cũng buộc người đọc người nghe phải dõi theo lời kể kỹ càng, mới khám phá ra sự khác thường có phần liêu trai của truyện. Chính cách truyền tải mới mẻ này đã tạo ấn tượng riêng, làm nên sự thành công của truyện ngắn này. (Lời bình của BTV Tuyết Mai)

"Còn một đợt rét chót đêm nay sẽ về": Khát khao hạnh phúc của người phụ nữ 2/6/2023

Giống như nhiều truyện ngắn đã công bố, tác phẩm lần này của Trang Thụy vẫn là sự quan tâm sâu sắc về số phận người phụ nữ ở vùng cao trong những bản làng nghèo. Nhân vật nữ chính trong truyện ngắn chúng ta vừa nghe là Xằn, sống một mình đã lâu bởi chồng bỏ đi Lào rồi lấy vợ mới bên ấy. A Lếnh muốn cưới Xằn về cho bố để có người chăm sóc bố, và bản thân bố Lếnh là lão Sé cũng muốn như vậy. Xằn thì đương nhiên không muốn làm vợ một ông già đã gần đất xa trời. Con người của Xằn trong nhiều miêu tả của tác giả, tưởng chừng như đã khô cứng chai sạn vì bao năm tháng sống một mình, vì sự cô đơn gặm nhắm đến mỏi mòn. Xằn hàng ngày chỉ biết lấy việc hút thuốc lào làm vui, đôi khi uống rượu. Nhưng hóa ra từ trong thẳm sâu người phụ nữ kia vẫn không ngừng một khát khao hạnh phúc. Và người mà Xằn muốn xây dựng hạnh phúc là Lếnh chứ không phải lão Sé. Lềnh nắm được tâm lý này nên đã dùng cách nói mập mờ “Xằn đồng ý về làm dâu nhà họ Vừ nhé” để kéo bằng được Xằn về làm vợ lão Sé. Oái oăm ở chỗ khi kéo được Xằn về thì lão Sé cũng qua đời ngay sau đó. Vậy là cho dù Lếnh có làm hết sức để tỏ lòng hiếu với bố nhưng lão Sé cũng chẳng được hưởng cái hạnh phúc ấy. Bản thân Lếnh cũng bị giằng xé bởi tình cảm dành cho Xằn và chữ hiếu đối với cha. Giờ đây, khi lão Sé đã qua đời, Xằn về mặt danh nghĩa đã là mẹ kế của Lếnh, chẳng còn cách nào để Lếnh xây dựng hạnh phúc với Xằn được nữa. Sự trái ngang này khiến cho cả Xằn và Lếnh đều phải ôm nỗi đau khổ, dở dang. Hạnh phúc tưởng như thật gần mà chẳng thể nào chạm tới được. Ngôn ngữ truyện ngắn của Trang Thụy, như thường lệ, gây ấn tượng đậm nét với cách dùng chữ tạo cảm giác mạnh, chẳng hạn: cái rét đục răng đục lợi, ư ử như ma bịt mồm, ngọn đồi bị đêm tán mịn, rét mót rét vét rét đau rét đớn, cơn ho móc trào mật, bụng kêu rọc rạch như suối, mèo rừng cắm vuốt vào bóng đêm…Những con chữ cuối cùng đã khép lại tác phẩm mà dư âm vẫn còn vương vấn, khiến mỗi người nghe người đọc khắc khoải không nguôi về những kiếp người. (Lời bình của BTV Đỗ Anh Vũ)

"Còn một đợt rét chót đêm nay sẽ về": Khát khao hạnh phúc của người phụ nữ 2/6/2023

"Vì sao tuổi thơ": Bay lên cùng cái đẹp 26/5/2023

Vì sao tuổi thơ viết về đề tài người lính-quân tình nguyện Việt Nam chiến đấu tại chiến trường Campuchia, làm nghĩa vụ quốc tế, truyện không có nhiều chi tiết gay cấn thót tim như các truyện viết về chiến tranh ta từng thấy. Nhà văn Phùng Kim Trọng đã mang tới một âm hưởng mới rất đẹp, tuy chiến tranh nhưng lại rất đỗi lãng mạn nhẹ nhàng. Người chiến sĩ tên Nhân với những giấc chiêm bao về bức điêu khắc tuyệt mỹ trong đền Ăng Co, mơ về những người vũ nữ với thân hình mềm mại và điệu múa uyển chuyển. Anh thoát khỏi hiện thực chiến tranh tàn khốc để mà mơ về cái đẹp vĩnh hằng ở nơi sâu nhất trong tâm tưởng. Người đẹp Stieeng - cô vũ nữ Avin xuất hiện với nhiệm vụ ám sát Nhân, món quà cô gửi tới anh là quả mìn zip cài dưới đế giày. Thế nhưng vẻ đẹp và quá khứ đau thương của Avin lại khiến cho Nhân muốn dập tắt đi những hận thù trong mắt nàng sâu thẳm. Và trong giấc mơ, Nhân và Avin cùng ngồi bên nhau, hai người trong cuộc chiến nói cho nhau nghe về những ước mơ từ thuở thiếu thời. Khi tan mộng hiện thực ùa về, Avi cùng một nhúm tàn quân Pôn Pốt ở ngay trước mắt. Rất nhanh, vì là người chỉ huy Nhân phải hành động để cứu anh và cứu đồng đội. Chỉ một tíc tắc thôi Nhân giật nhẹ quả mìn là cô vũ nữ cùng đám tàn quân sẽ bị quét sạch. Nhưng anh dừng lại, và thầm nghĩ “ta có thể chết đến hai lần chứ ta không thể hủy hoại một vẻ đẹp ngần kia”. Cuối câu chuyện là một cái kết đẹp, anh chiến sĩ siết chặt lấy tay người vũ nữ, giấc mơ anh cùng nàng bay lên cùng vì sao tuổi thơ dường như đã trở thành sự thực. Sau cùng, cái đẹp trong lòng tin, cái đẹp sâu trong tiềm thức tâm hồn của con người đã vượt lên và chiến thắng sự tàn bạo của cuộc chiến; cái đẹp đã gắn kết hai con người hai số phận, cái đẹp hóa giải mọi hận thù. Đúng như điều Nhân tâm niệm: “Chúng ta chiến đấu không phải để gieo rắc hận thù, mà chúng ta chiến đấu để cho điệu múa lời ca của hai dân tộc hòa quyện vào nhau”. (Lời bình của BTV Vũ Hà)

“Người vắng mặt”: Buồn vui cuộc đời người cựu chiến binh 26/5/2023

Trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ thì có hàng vạn người lính đã hi sinh cho nền độc lập của đất nước. Sau khi đất nước hòa bình thì vẫn còn nhiều người lính mất tích, thất lạc thông tin. Người cựu chiến binh Lê Chí Hữu trong câu chuyện cũng một trong rất nhiều trường hợp thất lạc giấy tờ trong chiến tranh. Cuộc chiến khốc liệt, đồng đội người còn người mất, đơn vị chuyển đổi liên tục … rất nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan khiến Lê Chí Hữu không chứng minh được mình đã từng là một người lính chiến đấu, cống hiến cho đất nước. Không có giấy tờ tùy thân, người cựu chiến binh sống gần như bên lề xã hội. Anh không được hưởng những chính sách đền ơn đáp nghĩa, bị mọi người coi thường. Phần đầu câu chuyện tác giả sử dụng danh xưng “gã” khi nói tới nhân vật chính thể hiện sự vô danh, không tên tuổi, không địa vị của anh trong xã hội. Tuy cuộc sống của Lê Chí Hữu cũng không quá đói khổ nhưng điều làm anh day dứt nhất đó chính là tư cách của một người lính, là sự tôn trọng của mọi người. May mắn nhờ có người đồng đội cũ là Bùi Văn Vệ thì thân phận người lính của Lê Chí Hữu mới được sáng tỏ. Tâm nguyên của người cựu chiến binh đã được thực hiện. Khi chiến tranh đã kết thúc mấy chục năm, khi tuổi không còn trẻ thì sự ghi nhận của xã hội, của cộng đồng với tư cách một người lính Cách mạng là niềm tự hào nhất với Lê Chí Hữu. Truyện ngắn khai thác đề tài người cựu chiến binh sau khi đất nước hòa bình. Có không ít gia đình thương binh, liệt sĩ, cựu chiến binh vì lý do khác nhau mà không được hưởng chính sách đền ơn đáp nghĩa của đất nước. Truyện ngắn được tác giả viết có nội dung, mạch truyện rõ ràng, ý tưởng nhân văn khi đề cao tình đồng đội đồng chí cũng như hình tượng cao đẹp của người lính, nhấn mạnh công tác đền ơn đáp nghĩa với những người hy sinh, cống hiến cho đất nước. Tuy vậy, câu chuyện thiếu những điểm nhấn, tình tiết đáng nhớ. Phần đầu truyện giọng văn gai góc, có phần tự châm biếm, đến phần cuối truyện niềm xúc động của nhân vật chưa được đẩy lên mãnh liệt. Nếu tác giả khai thác thêm một vài chi tiết kỉ niệm gian khổ, chia sẻ ngọt bùi, chia sẻ sự sống cái chết của Lê Chí Hữu và Bùi Văn Vệ trên chiến trường năm xưa hoặc thêm vài tình tiết về khó khăn, thiệt thòi của gia đình, con cái người cựu chiến binh trong cuộc sống thì truyện ngắn sẽ để lại nhiều điều đáng nhớ hơn với người đọc, người nghe. (Lời bình của BTV Hoàng Hiệp)

" Khoảng trời riêng": Khoảng trống chông chênh tuổi già 23/5/2023

Câu chuyện về người đàn ông đã có tuổi, về hưu an dưỡng tuổi già nhưng bỗng một ngày nảy sinh tình cảm với một người phụ nữ còn trẻ trên mạng, là chuyện xảy ra khá nhiều trong thời buổi này. Đó là nhu cầu cá nhân của mỗi người, không hoàn toàn đúng mà cũng chưa hẳn đã sai. Nhân vật người đàn ông có nhiều thay đổi tâm lý, sinh hoạt khi nảy sinh tình cảm ngoài luồng ấy, dẫu chỉ nhắn tin, chat với nhau qua mạng nhưng nó có sự tác động rất lớn đối với ông. Cảm giác muốn có một người chia sẻ, chăm sóc, quan tâm, nhất là tuổi già là nhu cầu chính đáng. Nhưng câu chuyện đã kết thúc khá bất ngờ khi người đàn ông muốn gặp trực tiếp người phụ nữ ấy. Hẹn nhau nhưng cô không đến khiến ông hụt hẫng, chán nản và có phần xấu hổ, tự trách mình. Giấc mộng về tình yêu đã chấm dứt đột ngột, có phần phũ phàng khiến ông nhận ra sự thật, khoảng trời riêng tư của ông đã tắt ngấm tự bao giờ. Câu chuyện gợi nhiều suy ngẫm và ứng xử trong cuộc sống, nhất là chuyện tình cảm với tất cả chúng ta. Với nhà văn Xuân Mai, những câu chuyện đời thường được ông đưa vào trang sách thật dung dị, đó là lối ứng xử giữa người với người, là muôn nỗi nhân tình thế thái. Câu chuyện về bà mẹ và đứa con gái ứng xử với tờ tiền giả như thế nào trong truyện ngắn “Đồng tiền rách” sẽ mở ra những chiều kích trong suy nghĩ đối với người đọc, người nghe. Bà mẹ đã cố tình trả tờ tiền giả cho người phụ nữ bán rau bị mù, rồi chính con gái bà lại xin tờ tiền ấy đem về. Khi đứa con gái kể về hoàn cảnh của người phụ nữ bị mù ấy, cách ứng xử đầy tình người của cô đã khiến cho bà mẹ vô cùng xấu hổ và ân hận. Bà chờ mong gặp lại người phụ nữ ấy để xin lỗi nhưng chờ mãi vẫn bặt vô âm tín. Đây là bài học cho chính bà bởi lòng tham và sự nhẫn tâm đã khiến bà đánh mất sự tử tế. Chính cô con gái đã đánh thức bà và sự ân hận, hối cải là điều cần thiết để bà sửa lỗi. Câu chuyện mang ý nghĩa giáo dục nhẹ nhàng mà sâu sắc, đó là thông điệp mà nhà văn gửi đến. (Lời bình của BTV Vân Khánh)

"Làng xa": Cổ mạch hàn phong cộng nhất nhân 16/5/2023

Nhà văn Đỗ Văn Nhâm, sinh năm 1952 tại Vụ Bản, Nam Định. Tốt nghiệp Khóa 3 Trường Viết văn Nguyễn Du. Đã xuất bản tập truyện ngắn “Bạn bè – Làng xa”. Đỗ Văn Nhâm là một người lính đã tham gia ba cuộc chiến tranh, chống Mỹ, làm nhiệm vụ quốc tế ở Campuchia và chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc, từng giữ chức Phó Giám đốc Điện ảnh Quân đội với quân hàm Đại tá. Là một người trực tiếp cầm súng trên nhiều chiến trường, và là người nặng lòng với quá khứ chiến tranh nên hầu hết sáng tác của ông đều bám chặt đề tài này, và ông luôn tìm ra được những góc nhìn độc đáo, khác lạ. Một trong những truyện ngắn thành công nhất của ông phải kể đến Làng xa:

“Đứa con người điên”: Tình mẫu tử thiêng liêng 9/5/2023

Truyện ngắn “Đứa con người điên” của tác giả Tịnh Vũ là một câu chuyện buồn nhưng không bi luỵ. Bất kì người đàn bà nào sinh ra trên thế gian này cũng có quyền làm mẹ, dù họ có tật nguyền hay lâm vào hoàn cảnh thế nào. Người mẹ có thể khiếm khuyết nhưng đứa con là hạt ngọc đối với họ, người mẹ nào mà không yêu thương đứa con mình đứt ruột đẻ ra. Một người mẹ bị khiếm khuyết về thể chất và tinh thần, đứa con nhỏ thơ ngây được người mẹ ấy sinh ra lại càng là niềm an ủi lớn lao, là điểm tựa để họ sống. Nhân danh những thứ tốt đẹp nhưng cũng không thể tước đi quyền làm mẹ, quyền được yêu thương chăm sóc đứa con mình. Chi tiết đứa con nhỏ bị người ta bắt đi và người mẹ phản kháng bằng cách không ăn không uống, tự huỷ hoại bản thân mình là hành động mang ý chí và tình cảm mãnh liệt và chứng tỏ người mẹ ấy không hề điên. Sự đấu tranh mạnh mẽ và tình cảm mẫu tử thiêng liêng đã chiến thắng những toan tính ích kỉ, vật chất. Sự trở về của đứa con vừa là niềm vui tột cùng của người mẹ, vừa là minh chứng rằng tình người, sự yêu thương mới là điều đáng quý nhất đối với mỗi cá nhân và gia đình họ đang sống. Câu chuyện ám ảnh người đọc, người nghe, chạm đến lòng trắc ẩn của mỗi chúng ta và từ đó, chúng ta nhận ra những giá trị tốt đẹp, lòng yêu thương, tình người đã nâng đỡ con người vượt qua những sóng gió cuộc đời…(Lời bình của BTV Vân Khánh)

"Cây Mạ ly huyền bí”: Dục vọng hủy hoại nhân cách 5/5/2023

Quí vị và các bạn có thể thấy: Những tình tiết ban đầu của truyện khá gây tò mò và cuốn hút người đọc, người nghe. Nhân vật ông Độc bỏ phố lên rừng, nuôi một đứa trẻ mồ côi, nhặt được một đàn chó mới sinh, đi rừng phát hiện được một loại cây dược liệu quí có tác dụng cải lão hoàn đồng, bắt đầu làm giàu bằng việc trồng cây dược liệu quí đó. Nhưng loài cây này có một đặc điểm thu hút những thú dữ đến. Và rồi một cuộc giao tranh sinh tồn diễn ra. Tác giả đưa ra một loạt những dữ liệu như thế chuẩn bị cho một cốt truyện mang tính luận đề. Điều gì xảy đến với cây Mạ ly quí giá, với lũ chó, với ông Độc. Việc sở hữu cây dược liệu quí vô hình chung nuôi dưỡng cái ác, sự tham lam ích kỷ khiến con người ta trở nên mù quáng và hành xử ngày càng vô lối. Từng cấp độ của tội ác, từng nút thắt của xung đột được nhà văn dụng công xây dựng, đẩy dần lên tới đỉnh điểm là hành động chọc mù mắt những con chó. Cây Mạ ly như biểu tượng cho thứ dục vọng điên cuồng, thứ tham vọng có thể hủy hoại nhân cách, khiến con người trở nên thú tính. Và chính bởi dục vọng cùng sự ích kỷ, con người đã phải trả giá đắt. Vậy là nhà văn Thiên Sơn luôn thường trực trách nhiệm công dân của người cầm bút, dù ở thể loại tiểu thuyết, hay truyện ngắn, truyện của anh luôn mang sức nặng tải đạo, một lần nữa có tác dụng cảnh tỉnh sâu sắc. (Lời bình của BTV Lê Tuyết Mai)

"Nước mắt dành cho ai”: Không lựa chọn nào tốt cho tất cả 28/4/2023

Lấy bối cảnh núi rừng, “Nước mắt dành cho ai” của nhà văn Nguyễn Cẩm Hương đi theo một mô típ quen thuộc: câu chuyện của những người dạy học ở vùng cao. Tuy nhiên, ngay chính ở một đề tài tưởng như đã cũ đã quen, tác giả vẫn đủ sức kiến tạo bất ngờ và khơi gợi cảm xúc ở người đọc. Nhân vật chính là thầy giáo Vận, lên dạy học ở vùng cao ba năm. Chừng đấy thời gian, anh đã kịp quen với bản làng và nuôi một con khỉ tên là May, gần với tên Mai của người yêu… Khác với những truyện ngắn viết về việc gieo chữ, “Nước mắt dành cho ai” tập trung vào mối quan hệ giữa Vận và May. Việc Vận đem con khỉ nhỏ về nuôi xuất phát từ lòng tốt nhưng lại đem đến những hệ lụy không ngờ. Vận dựa vào May để thích nghi với môi trường mới còn nhiều khó khăn vất vả. May dựa vào Vận để thoát khỏi kiếp nấu cao. Nhưng mặt khác, sự tồn tại của nó bên cạnh Vận lại đem đến nhiều tình huống khó xử, nhất là khi con khỉ gần như đã mất hoàn toàn khả năng sống giữa rừng già… “Nước mắt dành cho ai” có nhiều trường đoạn xúc động, nhất là ở đoạn cuối. Trong đời, có những lúc không có lựa chọn nào tốt cho tất cả. Và sự êm ấm ở một nơi nào đó rất có thể được đổi bằng sự chênh vênh ở một nơi khác. (Lời bình của BTV Nguyễn Hà)