Chạm tháng Chạp, thời khắc cuối năm bộn bề, lại dậy lên những nỗi đời, nỗi người. Hoàn cảnh gà trống nuôi con đã chục năm nay, mỗi tháng Chạp với nhà thơ Hoàng Đình Quang lại để lại những nốt lặng trong cõi lòng. Bài “Chiều tháng Chạp” ông viết khi người bạn đời mới mất chưa được bao lâu. Những ngày cuối năm khi người người nhà nhà tất bật sửa soạn cho cái Tết sum họp, nhà thơ bơ vơ đứng giữa chợ đời với bao nỗi niềm khôn tả...
Nhà thơ Nguyễn Việt Chiến sinh ngày 8 tháng 10 năm 1952 tại Chàng Sơn, Thạch Thất, Hà Tây cũ, nay thuộc Hà Nội. Ông vào bộ đội năm 1970, xuất ngũ năm 1974 rồi tốt nghiệp đại học ngành địa chất. Từ năm 1990 chuyển sang viết báo, làm phóng viên tại báo Thanh niên từ năm 1992. Kể từ 1992 đến nay, Nguyễn Việt Chiến đã xuất bản tất cả 9 tập thơ: Mưa lúc không giờ, Ngọn sóng thời gian, Cỏ trên đất, Những con ngựa đêm, Trăng và thơ đọc chậm, Hoa hồng không vỡ, Tổ quốc nhìn từ biển, Trường ca Biển và tập gần đây nhất Thi giác và ảo giác (2020). Cũng vừa qua, tập thơ Tổ quốc nhìn từ biển của nhà thơ Nguyễn Việt Chiến vừa nhận giải thưởng Tôn vinh của Hội nhà văn Việt Nam cho các tác phẩm về đề tài biên giới hải đảo giai đoạn 1975 đến nay. Nhân dịp này, chương trình Đôi bạn văn chương muốn thực hiện một cuộc trò chuyện cùng nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm để nhìn lại một hành trình thơ Nguyễn Việt Chiến.
Năm nào cũng vậy, những sáng tác và gương mặt thơ luôn đóng vai trò quan trọng trong hình ảnh phản chiếu diện mạo của nền văn học. Năm vừa qua, chất lượng thơ nước ta được đánh giá có những khởi sắc và chuyển biến rõ rệt. Dẫu chưa thật rộ mùa trái ngọt nhưng những thành quả thơ thu hái được năm vừa qua cũng đã phần nào làm ấm lòng những người còn tha thiết ân tình với ngôn từ chưng cất từ rung động của tâm hồn...
Một khi đã trót làm thơ, có duyên còn trở lại và khó dứt được thơ. Bao lâu nay rồi, điều ấy không chỉ xảy đến với riêng tác giả Nguyễn Hồng Hải. Xuất thân sinh viên Văn khoa Tổng hợp, làm thơ từ thưở đôi mươi, 21 tuổi Nguyễn Hồng Hải đã có tập thơ đầu tay “Lời yêu của đá” được giới sinh viên ngày ấy chuyền tay nhau. Tận 18 năm sau ngày ấy, anh mới lại in tập thơ thứ hai – “Mùa ban mai”. Và mới đây là tập “Vườn của mẹ” dày dặn 58 bài thơ kèm một Tuyển tập 81 bài.
Mỗi năm cứ đến ngày 22/12, ngày quân đội nhân dân Việt Nam, chúng ta lại dành tình cảm hướng về những chiến sĩ, những người lính miệt mài ngày đêm không nghỉ, đang hy sinh hạnh phúc cá nhân để sẵn sàng bảo vệ tổ quốc. Trải qua hai cuộc kháng chiến trường kỳ, hình ảnh người lính, hình ảnh anh bộ đội Cụ Hồ đã đi vào biết bao tác phẩm thơ nhạc đặc sắc, làm nên những ấn tượng khó phai trong lòng mỗi người đọc, người nghe. Với ý nghĩa đó chương trình Đôi bạn văn chương phát 16/12 sẽ có chủ đề “Trái tim người lính”...
Từ bao đời, thời gian nói chung và bốn mùa nói riêng đã là nguồn cảm hứng cho bao thi sĩ, đã đi vào biết bao tác phẩm thi ca như một chứng nhân không thể thiếu cho những tâm sự, những câu chuyện, những nỗi lòng. Xét trong thi ca Việt từ cổ điển cho đến hiện đại, mùa thu và mùa xuân được đi vào thơ dễ dàng hơn mùa đông và mùa hè, có lẽ một phần lớn bởi cảm giác dễ chịu mà thời tiết mang lại. Mùa đông và mùa hè xem ra có phần khắc nghiệt hơn bởi mùa hè thì quá nóng còn mùa đông lại quá lạnh, thế nhưng điều đó vẫn không cản trở việc hai mùa này đi vào những tác phẩm thi ca. Trước ngưỡng cửa của mùa đông năm nay, chúng tôi muốn gửi tới các quý thính giả một chương trình trò chuyện thơ ca mang tên "Những mùa đông yêu dấu" với hy vọng mùa đông dù rằng lạnh lùng nhưng những bài thơ, câu thơ mùa đông lại có khi giúp sưởi ấm lòng người...
Tưởng nhớ NSND Trần Thị Tuyết, người gắn bó với làn sóng Văn học Nghệ thuật của Đài Tiếng nói Việt Nam, chương trình tuần này dành một phần thời lượng ôn lại những dư âm của một giọng ngâm thơ được nhiều thế hệ công chúng, thính giả mến mộ. Chúng ta có thể cảm nhận được niềm yêu mến, trân trọng trong niềm thương nỗi nhớ với một trong những giọng ngâm làm nên bản sắc “Tiếng thơ” của Ban Văn học - Nghệ thuật – Đài Tiếng nói Việt Nam.
Đại hội Hội Nhà văn Việt Nam lần thứ 10 đã bế mạc, song vẫn còn để lại những dư âm trong lòng người sáng tác cũng như công chúng bạn đọc. Chúng ta cùng ôn lại những tâm tư của các nhà thơ là đại biểu tham dự Đại hội qua sáng tác và góc nhìn về thơ hôm nay...(Tiếng thơ 29/11/2020)
Mỗi năm, cứ đến ngày 20/11, ngày Nhà giáo Việt Nam, lòng chúng ta lại không khỏi náo nức, nhớ về những người thày giáo, cô giáo của mình, nhớ về một thời cắp sách đến trường. Mái trường và những người thày cô giáo chính là nơi đã chắp cánh cho bao ước mơ, khát vọng, giúp mỗi chúng ta khôn lớn, trưởng thành, trở nên những con người có ích cho xã hội. Trong chương trình Đôi bạn văn chương phát 18/11, chúng tôi sẽ dành gửi tới quý vị những bài thơ về mái trường và thày cô như một sự tri ân những người lái đò tận tụy, tri ân những năm tháng cắp sách đáng nhớ trong cuộc đời tất cả mỗi chúng ta.
Nguyễn Xuân Sanh-thi sĩ cuối cùng của phong trào thơ Mới vừa từ giã cõi đời ở tuổi 100. Tuổi trời cho, những di sản thơ và sáng tạo của ông truyền giữ tới hôm nay đã cho thấy một hồn thơ đẹp và bản lĩnh của người trí thức luôn hướng tới những giá trị văn hóa cho đời sau. Không ảnh hưởng hơi hướng thơ tượng trưng Pháp, cũng không bộc lộ những hưng cảm bất thần, dữ dội, “Buồn xưa”, “Bình tàn thu”, “Hồn ngàn mùa” của nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh có những câu thơ gợi và đẹp đến nao lòng. Đó cũng là điệu tâm hồn của tác giả, người tôn thờ chất thơ trong mọi sự thưởng thức, mọi cử chỉ với cuộc đời.
Nói đến nhà thơ Vũ Quần Phương là nói đến một hành trình bền bỉ của thơ ông qua hơn nửa thế kỷ với một số lượng tác phẩm lớn, trải dài từ thời chống Mỹ cho tới tận ngày hôm nay. Nhiều bài thơ, câu thơ của ông đã lưu lại trong ký ức của nhiều thế hệ bạn yêu thơ. Vậy đâu là cái đã làm nên sự khác biệt về phong cách thơ của VQP so với những cây bút cùng thời như Phạm Tiến Duật, Bằng Việt, Lưu Quang Vũ…Trong chương trình Đôi bạn văn chương lần này, chúng tôi xin được gửi tới quý thính giả cuộc trò chuyện văn chương về chân dung thơ Vũ Quần Phương...
Nửa đầu thế kỷ 20, làng thơ nước ta xuất hiện một số cái tên mà ngay từ buổi ban đầu “chạm ngõ” thơ đã hứa hẹn về những đỉnh cao. Nhà thơ Chế Lan Viên là một trong số đó. Và rồi gần 60 năm cầm bút, trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, giai đoạn nào ông cũng có những tác phẩm để đời. Điều đáng nói là ngay cả khi tham gia vào những “dàn đồng ca”, “hợp xướng” thơ, Chế Lan Viên vẫn có một phong cách sáng tác riêng không lẫn vào ai...
Ân tình với quê hương, xứ sở vẫn luôn là ngọn nguồn của những vần thơ day dứt khôn nguôi. Không cứ là xa xứ sẽ viết về quê một cách bồi hồi. Như nhà thơ Hải Thanh, lên phố rồi, chẳng cách làng quê tuổi thơ mình bao xa mà thơ vẫn nặng mang một nỗi nhớ khôn cùng. Để rồi chân đi chốn nào, viết về điều gì, quê hương vẫn thấp thoáng trong thơ anh
Trong các bộ môn nghệ thuật nói chung, thi ca nói riêng, có những đề tài không bao giờ cũ, luôn trở thành cảm hứng muôn đời cho các thi sĩ, ở mọi dân tộc và thời đại. Một trong những đề tài như thế chính là người mẹ. Nhắc đến mẹ là nhắc đến một nỗi niềm, một tình cảm vừa thiêng liêng vừa sâu sắc, khiến mỗi chúng ta không nguôi niềm thương nhớ, lòng biết ơn với bao xúc động khôn nguôi. Nhân Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10, Đôi bạn văn chương phát 21/10 xin gửi tới quý vị một chương trình trò chuyện thơ ca mang tên: Lòng Mẹ