Trong buổi đọc truyện lần trước, Sơn tiếp tục hồi tưởng về những tháng ngày còn sống với cha mẹ, được nghe những cuộc trò chuyện của anh Hai với cha. Anh Ba và anh Năm thì rất ủng hộ việc cho Sơn trốn lính. Mạch truyện chuyển sang những hồi tưởng của ông Ruộng về thời trẻ tuổi, khi ông Ruộng và ông Xí là đôi bạn thân. Trong một lần máy bay của Pháp đi càn, cha mẹ của Ruộng và Xí đều bị bắn chết, hai đứa trẻ được ông Quản Trạm nhận về nuôi. Bây giờ qua giọng đọc NSUT Việt Hùng, mời quý vị và các bạn theo dõi tiếp tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” của nhà văn Nguyễn Một. Tác phẩm vừa dành giải thưởng văn xuôi của Hội Nhà văn Việt Nam năm 2023.
Với sự trải nghiệm thực tế sâu sắc, tác giả Đỗ Ngọc Bích đã khắc họa thành công hình tượng người chiến sĩ Công an bản lĩnh, mưu trí và dũng cảm trong quá trình đấu tranh với tội phạm. Mở đầu truyện là hình ảnh cô gái câm trên chuyến xe tiềm ẩn đầy hiểm nguy rình rập. Ở cô gái ấy có sự dấn thân, dẫu biết trước nguy hiểm nhưng cô không quản ngại, không hề tỏ ra sợ hãi. Lão Chín “trọc” dẫn cô đến khu nhà nổi chênh vênh trên sông vắng. Tại đây diễn ra hoạt động đánh bạc xuyên đêm của hàng chục con bạc từ khắp nơi. Cô gái câm tự nguyện vào hang ổ của trùm cờ bạc để làm gì? Mục đích không đơn thuần chỉ dừng lại ở việc cô làm phục vụ bếp để hưởng khoản thù lao hậu hĩnh. Những diễn biến tiếp theo của truyện dần được mở ra đưa người nghe đi từ bất ngờ này đến ngạc nhiên khác. Cô gái câm ấy hóa ra chính là cô trinh sát hình sự tên Vân được đơn vị giao nhiệm vụ đặc biệt quan trọng phải tìm cách tiếp cận ổ nhóm đánh bạc đang gây nhức nhối tại địa bàn. Trước đó, các trinh sát rất khó tiếp cận để bắt giữ do địa hình phức tạp, hoạt động đánh bạc diễn ra vào ban đêm trên sông.Truyện chủ yếu được kể ở điểm nhìn của nhân vật, tập trung đi sâu vào nội tâm nhân vật, để nhân vật tự kể chuyện. Các tình tiết truyện được đan cài khéo léo, câu chuyện cứ thế phơi bày một cách tự nhiên, lôi cuốn, bất ngờ, tạo sự hồi hộp cho người nghe. Cuộc đấu tranh với các loại tội phạm là cuộc đấu tranh không khoan nhượng, đòi hỏi người lính trinh sát phải bản lĩnh, dạn dày kinh nghiệm. Nữ trinh sát trẻ tên Vân, tuy lần đầu tiếp xúc với những tay giang hồ có máu mặt nhưng bằng sự mưu trí và lòng dũng cảm, cô đã tạo được sự tin tưởng của lão Chín “trọc” và trùm cờ bạc Thột “cháy”, đi sâu vào hang ổ của tội phạm, giúp đồng đội phục kích bất ngờ, thành công triệt phá ổ nhóm cờ bạc trên sông, góp phần giữ gìn an ninh trật tự và bình yên cuộc sống. (Lời bình của BTV Vân Khánh)
Giữa gia đình Sơn và gia đình Diễm có mối thâm tình nên anh được vợ chồng ông Duy coi như con cái khi lên thành phố trọ học. Anh cũng được gia đình ông Duy bao bọc để trốn quân dịch sau khi thi rớt Tú tài. Thế nhưng chuyện chấp nhận tình cảm Sơn dành cho Diễm – cô tiểu thư lá ngọc cành vàng lại là chuyện khác. Diễm được nhiều chàng trai nhà giàu, danh giá theo đuổi, trong khi Sơn chỉ là con trai một người nông dân nghèo, các anh trai của Sơn lại chia đôi hai chiến tuyến. Xa quê, trong Sơn luôn cồn cào nỗi nhớ và thường trực hơn cả là nỗi lo lắng cho số phận gia đình. Qua giọng đọc NSUT Việt Hùng, mời các bạn theo dõi những trang tiếp theo tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” của nhà văn Nguyễn Một - Tác phẩm vừa được trao giải thưởng văn xuôi của Hội Nhà văn Việt Nam năm vừa qua:
Qua những trang tiếp theo tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín”, nhà văn Nguyễn Một khắc họa cuộc sống và tâm trạng của nhân vật Sơn sau khi thi rớt Tú tài. Anh buộc phải lánh mặt trên tầng áp mái ngôi nhà của gia đình ông Duy, bà Thu – cha mẹ của Diễm hòng trốn quân dịch. Cũng từ đây, tác phẩm hé lộ gia cảnh của ông Duy. Hai Tâm - Con trai lớn của ông tham gia Quân lực Việt Nam cộng hòa, còn người em trai thì được gửi qua Mỹ ăn học. Diễm, cô là cháu gái duy nhất của dòng họ, xinh đẹp, ngoan hiền, đúng kiểu tiểu thư con nhà danh giá. Cụ thể mối thâm tình nào khiến Sơn được gia đình ông Duy quan tâm, bao bọc? Mời các bạn theo dõi những trang tiếp theo tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” của nhà văn Nguyễn Một - Tác phẩm được trao giải thưởng văn xuôi của Hội Nhà văn Việt Nam năm vừa qua:
Chọn bối cảnh quán nhậu của bà Mười xả dàn, nơi lui tới của cánh thương phế binh Việt Nam cộng hòa, nhà văn Nguyễn Một đã tái hiện tâm trạng của những cựu binh trong không khí chiến sự đang diễn ra ở các chiến trường miền Trung và Nam bộ. Những con người như anh thương binh Ngô Hai hay bà Mười xả dàn đã dày dặn sương gió cuộc đời. Họ chính là những chứng nhân trong cuộc chiến này. Cũng như bao số phận con người trong chiến tranh, cuộc đời họ xô dạt theo thời cuộc. Bây giờ, qua giọng đọc NSUT Việt Hùng, mời các bạn theo dõi những trang tiếp theo tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” của nhà văn Nguyễn Một - Tác phẩm được trao giải thưởng văn xuôi của Hội Nhà văn Việt Nam năm vừa qua:
Các nhân vật Sơn, Hoàng, Diễm trong tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” của nhà văn Nguyễn Một phản chiếu hình ảnh của thế hệ học sinh miền Nam trước năm 1975. Đó là những con người lãng mạn, sớm trưởng thành, sớm mang trong mình những lý tưởng trước biến động của thời cuộc. Nhân vật Sơn vào mảnh đất Thủ Biên trọ học mang theo hi vọng lớn lao của cha mẹ. Việc anh qua được kỳ thi Tú tài đợt 1 tiếp thêm niềm tin cho hai bậc sinh thành về tương lai cậu con trai út sau khi những người anh của Sơn lần lượt lựa chọn chiến đấu hai bờ chiến tuyến. Qua giọng đọc NSUT Việt Hùng, mời các bạn theo dõi những trang tiếp theo tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” của nhà văn Nguyễn Một - Tác phẩm được trao giải thưởng văn xuôi của Hội Nhà văn Việt Nam năm vừa qua
Tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” ngược về thời điểm mấy năm trước 1975, không gian trải dài từ một tỉnh miền Trung - nơi khốc liệt nhất của cuộc chiến tới một địa phương miền Đông Nam Bộ, cửa ngõ Sài Gòn. Diễn biến chính của tác phẩm xoay quanh số phận những người nông dân miền Trung trong mối quan hệ với những người dân ở địa danh Thủ Biên, nơi đang chứng kiến không khí nóng bỏng của chiến tranh. Nhân vật chính của tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” là Sơn – Một chàng trai từ nông thôn rời quê hương lên thành phố trọ học trong gia đình ông Trần Văn Duy vốn có gốc gác đồng hương và có ân tình với gia đình anh. Tại đây đã nhen nhóm mối tình giữa Sơn và Diễm, con gái ông Duy. Nhưng những hệ lụy của chiến tranh đã khiến tình yêu vừa chớm nở giữa đôi trẻ không có một kết cục viên thành. Với bút pháp hiện thực xen lẫn hiện thực, tác phẩm cũng khắc họa nhiều số phận hai bờ chiến tuyến với những băn khoăn, lựa chọn về tình yêu, tình thân, lý tưởng. Tác phẩm có kết thúc với chi tiết nhân nghĩa lay động lòng người. Từ đây, nhà văn Nguyễn Một nhắn gửi tới bạn đọc thông điệp về tình người, tiếng gọi lương tri cho một cuộc sống hòa bình. Như đã hẹn, kể từ hôm nay, chương trình “Đọc chuyện dài kỳ” của Ban VHNT (VOV6) gửi tới Quý thính giả nội dung tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” của nhà văn Nguyễn Một. Nhà văn Tạ Duy Anh, người viết lời tựa cho tác phẩm đã đánh giá: “Đây là cuốn tiểu thuyết nên đọc bởi không chỉ là câu chuyện tình dang dở mà qua đó, người viết đã kỳ công đưa lại cho độc giả thấu hiểu hơn những nỗi đau của người dân trong cuộc chiến tranh đã đi qua”
Quý vị và các bạn thân mến, truyện ngắn đưa người đọc, người nghe trở về không khí hào hùng của đất nước trong giai đoạn cuối chiến tranh chống Mỹ. Truyện viết về người lính chiến nhưng ít đi vào những gian khổ, mất mát mà khai thác những cung bậc tình cảm, tình yêu của người lính trẻ tên là Dũng. Dũng có tình cảm với cô gái trẻ xứ Nghệ có giọng hát ngọt ngào và vẻ ngoài xinh xắn. Nhưng vì một câu nói đùa của Hồng mà hai người giận dỗi nhau. Khi tình cảm hai người vừa nẩy nở thì Dũng phải lên đường vào Nam chiến đấu. Dũng đị địch bắt, bị địch dàn dựng gài bẫy khiến nhiều người hiểu lầm anh là kẻ phản bội. Hiệp định Pari được kí kết, Dũng được trao đổi tù binh và tiếp tục chiến đấu cùng đồng đội. Tuy nhiên có một điều đáng tiếc là Dũng bị cuốn vào cuộc chiến đấu mà không kịp giải thích với Hồng. Chiến tranh kết thúc, Dũng quay trở lại tìm Hồng thì nghe tin cô đã lập gia đình. Xuyên xuốt câu chuyện là tiếng đàn bầu thương nhớ gửi gắm biết bao tâm tư người lính trẻ. Tiếng đàn bầu anh đệm cho Hồng hát bài hát “Câu hò bên bến Hiền Lương”, tiếng đàn bầu anh dạy Duyên, con gái của kẻ địch. Tiếng đàn thương nhớ người mình yêu, thương nhớ quê nhà và cũng tiếp thêm niềm tin vào ngày chiến thắng trong lòng Dũng. Truyện ngắn không chỉ là câu chuyện tình yêu mà còn là một thời thanh xuân tuổi trẻ của biết bao chàng trai, cô gái trong chiến tranh. Truyện ngắn không có những chi tiết, sự kiện bất ngờ mà chỉ là câu chuyện tình yêu người lính nhẹ nhàng, bình dị. Chúng ta cảm nhận những dung cảm mới mẻ trong tình yêu của tuổi trẻ, những bỡ ngỡ, hiểu lầm, giận hờn,thương nhớ. Đan xen những sắc thái cảm xúc tình yêu là hình ảnh người lính cách mạng yêu nước, kiên cường trước đòn tấn công tâm lý của kẻ thù, tin tưởng vào ngày chiến thắng. (Lời bình của BTV Hoàng Hiệp)
Nhà văn Nguyễn Hải Yến đã tái hiện lại một góc làng Cồn Rạng với hai nhân vật chính đậm chất hoạt náo là Đoàn Xuân Đăng - phụ trách văn hóa xã và Minh Cò - cậu em vợ. Cả hai được coi là người có ăn học nhất làng, một tốt nghiệp trung cấp văn hóa, một đang theo dở Viện Đại học mở trên tỉnh, dẫu chưa đến mức “chấn động địa cầu” nhưng cũng đủ “lừng lẫy bốn bề xóm làng”. Sự mỉa mai, chế giễu ẩn dưới từng chi tiết truyện. Đăng mang tiếng làm cán bộ văn hóa, nhưng từ suy nghĩ đến hành động đều không có tí văn hóa nào. Từ cách làm văn hóa, truyền thông cho đến việc lập kế hoạch lên huyện lĩnh thưởng, rồi đón đoàn vinh quy bái tổ về xã nhà, sau đó đón đoán phóng viên truyền thanh huyện về làm phóng sự nhân rộng điển hình văn hóa. Từ việc đối xử với bố cho đến việc hành nghề bẫy chim rồi tưởng tượng ra cảnh lên thuyền rong ruổi vừa ngắm cảnh vừa nướng thịt chim…Chính nhờ sự kết hợp nhiều thành tố mỉa mai mà truyện ngắn hài bi lẫn lộn này đã thực sự gây được tiếng cười đau xót nơi người đọc người nghe. Cười về một thực trạng văn hóa “hết thuốc chữa”. Với giọng văn giễu nhại, nhà văn mượn câu chuyện “phục hưng và truyền bá văn hóa xã” vốn xảy ra không ít ở các làng quê hiện nay, để phê phán hiện trạng văn hóa miền quê đang trên đà tụt dốc. Một truyện ngắn rất đời thường, cho thấy đôi khi việc chấn hưng văn hóa không phải là cần bao nhiêu tiền mà cần những con người có văn hóa, có học vấn để làm văn hóa thực sự. Văn hóa cần được chấn hưng từ lời ăn tiếng nói, từ những ứng xử hàng ngày...
Đây là một truyện ngắn có cốt lõi là một câu chuyện tình buồn – Buồn vì cô gái, nhân vật tên Miên đã bỏ bản làng, bỏ người thương để lên thành phố mong một cuộc sống đổi đời. Cuộc đời cô đã đổi thay, đã như cô mong ước. Thế nhưng trong Miên vẫn khôn nguôi nỗi nhớ về người xưa, về chứng nhân tình yêu - chiếc mảng như một lều cỏ trôi trong thảo nguyên mùa nước nổi. Miên đã trở lại với mong muốn làm du lịch cộng đồng trên quê hương mình. Sự trở lại của cô cũng mang theo về những xáo động trong cuộc sống và tâm tư của Sước. Anh vẫn còn yêu cô rất nhiều. Nhưng điều đáng trọng nhất là họ đã không bất chấp tất cả để vượt qua ranh giới. Trên nền một câu chuyện phổ biến, những người con của núi dứt áo ra đi theo mời gọi của phố thị hay chọn ở lại, truyện ngắn “Lều cỏ thảo nguyên” nhắc nhủ về tâm hồn tự do và phiêu bồng của con người vùng cao ngay chính trên không gian sống đời của mình. Nhà văn Nguyễn Thu Hằng không tiết lộ chính xác kết cục của mỗi nhân vật. Chị để độc giả tự cảm nhận. Những người mà tâm hồn của họ đã về núi đồi và thảo nguyên thì ngay trong không gian sống có vẻ nhỏ hẹp của mình, họ vẫn sẽ bình yên, bằng lòng, thanh thản; Bởi với mỗi con người, đơn giản điều neo giữ lại cuối cùng vẫn là tình yêu với gia đình, quê hương, bản quán…(Lời bình của BTV Võ Hà)
Quý vị và các bạn thân mến, có một gia đình hạnh phúc là điều mà ai cũng mong muốn. Như thế nào là gia đình hạnh phúc cũng có nhiều quan niệm khác nhau. Có người trọng vật chất nghĩ cứ giàu có dư dả là hạnh phúc, có người trọng tinh thần nghĩ sống yêu thương nhau là hạnh phúc. Với người phụ nữ khi lựa chọn cho mình được một tấm chồng tốt, yêu thương, biết chăm lo cho vợ con thì đó là điều hạnh phúc nhất. Thế nhưng ở nhiều vùng sâu, vùng xa đất nước ta, với phong tục tập quán từ xa xưa thì nhiều người phụ nữ trước khi lấy chồng còn không biết mặt chồng mình ra sao, tình tính anh ta thế nào. Việc hai người có hòa hợp hay không, chồng có yêu thương mình hay không thì họ đành gửi hy vọng vào may rủi. Cô gái người Dao tên Phụng trong truyện ngắn cũng là như vậy. Giống nhiều cô gái vùng cao khác, Phụng cũng được mai mối để lấy lập gia đình. Dù rất bất ngờ nhưng vì phong tục tập quán bao đời của tổ tiên, vì chiều lòng cha mẹ mà Phụng cũng đồng ý. Hai gia đình cũng gặp mặt nhau để thống nhất lễ cưới, cỗ bàn cũng được chuẩn bị chu đáo. Nhưng rồi gia đình Phụng biết việc chú rể Thịnh bị tật ở chân. Bố mẹ Phụng nổi giận muốn hủy đám cưới còn anh trai Đoàn cùng chị dâu có phần lý bênh họ nhà trai. Là người trong cuộc nhưng từ đầu đến cuối Phụng luôn bị động. Tâm trạng cô luôn lo lắng, phân vân, bất an không biết tương lai của mình và Thịnh sẽ ra sao. Nhưng khi biết anh bị tật ở chân, Phụng bỗng thấy trong lòng trào lên nỗi niềm thương cảm. Được sự vun vén, ủng hộ của anh trai và chị dâu, Phụng đã quyết định lên duyên chồng vợ với Thịnh. Câu chuyện nhiều cảm xúc của cô gái người Dao khi đứng trước sự kiện quan trọng của đời mình. Do chưa từng quen biết chú rể nên việc lấy chồng khiến Phụng quá bất ngờ, bối rối. Nghe theo lời khuyên của anh chị, hai người đã có cuộc sống hôn nhân hạnh phúc và cảm xúc trái tim mà Phụng đã hy vọng Thịnh sẽ là người chồng tốt của mình. Truyện ngắn giúp người đọc, người nghe hiểu hơn những nét văn hóa độc đáo trong hôn nhân cũng như cuộc sống hàng ngày của người dân vùng cao đất nước. (Lời bình của BTV Hoàng Hiệp)
Trong xã hội hiện đại, vấn đề bi kịch trẻ vị thành niên luôn là nỗi lo lắng, thậm chí ám ảnh không của riêng ai. Đề tài này trở thành đối tượng phản ánh, khai thác của nhiều nhà văn. Với giọng văn giàu chất trữ tình, truyện ngắn “Trăng lạnh” của tác giả Tạ Thị Thanh Hải đã mang đến cho người đọc nhiều xúc cảm. Có lẽ độc giả ấn tượng ngay từ nhan đề của truyện. Trăng lạnh hay đó chính là một nốt trầm trong bản hòa ca cuộc sống lao xao bộn bề, tác giả đã lựa chọn ngôi kể thứ nhất như hóa thân vào nhân vật, để nhân vật chính tự kể lại những gì mà mình đã trải qua, đan cài giữa tự sự và biểu cảm, để rồi mỗi chi tiết như gieo vào lòng độc giả nỗi niềm cảm thông xa xót. Cô bé là kết quả của tình yêu, đam mê và hiến dâng nhưng cô lại thấy mình chỉ như một hạt máu rơi, một hạt bụi vô duyên bám vào chiếc áo choàng xa hoa của đời mẹ. Và cô đã trở thành một quân cờ trong tay của người cha dượng mưu mô trong một nước cờ cao tay để cứu mẹ và dượng thoát khỏi vòng lao lý. Bi kịch bị đẩy lên cao trào đau đớn hơn khi cô bé vô tình trở thành nạn nhân trong cuộc trao đổi giữa cha dượng và cha đẻ của mình. Thật xót xa biết bao. Nhưng chính trong giây phút căng thẳng nhất ấy, tác giả đã tự giải nguy cho cô bé. Người đàn ông ở trong trạng thái say mềm bất lực vẫn còn một chút nhân tính nên đã để cho cô bé đi. Chi tiết nhỏ ấy đã trở thành điểm sáng của câu chuyện. Nỗi xót xa đắng đót của nhân vật chính đã được hóa giải. Hoàn cảnh và nỗi niềm của cô bé Nguyệt có lẽ ta dễ bắt gặp đâu đó ngoài đời. Thông qua nhân vật ấy, tác giả đã muốn gửi gắm đến người đọc thông điệp về lòng nhân ái và sự sẻ chia rằng, xin hãy đừng để đam mê lầm đường lạc lối hóa thành thù hận. Xin hãy lắng nghe lời tha thiết nguyện cầu của những trái tim trong trẻo, để cuộc đời này bớt đi những bi kịch oan khiên…(Lời bình của BTV Vân Khánh)
Những trang đầu nhà văn đặc tả bối cảnh cuộc sống của một gia đình miền núi trên đỉnh trời chỉ có mây và núi, thực sự cách biệt, cô lập và buồn tẻ. Để lý giải vì sao khi người mẹ mất đi, cuộc sống của những đứa trẻ trở nên bị đe dọa, cư xử của người cha trở nên cùng quẫn đến vậy. Không vòng vo, nương nhẹ, ngay đầu truyện nhà văn đi thẳng vào chiếc giường, chú tâm miêu tả sự sắp xếp, trình tự vị trí chỗ nằm của từng người trong gia đình. Chỉ có một nhà văn giàu trải nghiệm, sắc sảo, thậm chí là đáo để mới đi thẳng vào góc khuất sâu thẳm, không nề hà ngại ngùng. Những đối thoại của người cha với người bà đã cho thấy tất cả và từ đó soi chiếu được tất cả những tăm tối trái ngang. Đó là tệ nạn rượu chè, vấn nạn quan hệ cận huyết do điều kiện sống, do lối sống bản năng, do sự kém hiểu biết, lạc hậu. Không khai thác cuộc sống nghèo đói, nhưng người đọc thừa sức hình dung. Điều mà nữ nhà văn chạm tới là đời sống tinh thần khi mà tất cả ngủ trên một cái giường, cuộc sống thiếu tiện nghi, sự tăm tối thiếu ánh sáng văn minh, không giao lưu với bên ngoài khiến con người ta trở nên quẩn quanh, bế tắc, dễ làm càn. Thói quen sống cam chịu khiến họ là nạn nhân của chính họ. Nhà văn Y Ban chính là người phát hiện và là người cảnh tỉnh, rung hồi chuông báo động. Phải thương lắm nhà văn mới viết dữ dằn thế. Nhiều chi tiết đọc lên thấy gai người và đầy ám ảnh: “Cả đêm nó thức để canh bố, để bảo vệ em gái và chính mình”. Ranh giới của bản năng và nhân tính, giữa sự u tối và tội ác thật mong manh, thật đáng sợ khi con người sống không có ý chí và hiểu biết. Cái kết lửng càng có sức lay động. Nhân vật “nó” thật đáng thương. Rồi ra số phận mẹ con nó thế nào, có bao phụ nữ vùng cao như nó đang phải sống như thế vẫn là những dấu hỏi lớn. Dẫu sao vẫn có ánh sáng niềm tin. Lớp trẻ lớn lên ở vùng cao có nhận thức hiểu biết hơn, sẽ vượt thoát, sẽ không chấp nhận cuộc sống u tối. (Lời bình của BTV Tuyết Mai)
Nhân vật chính trong truyện ngắn chúng ta vừa nghe không có tên cụ thể, nhà văn chỉ gọi là ông lão vẽ tranh. Sau hơn 60 năm lưu lạc, ông tìm về quê ngoại của mình để sống những năm tháng cuối đời. Hàng ngày, ông vẽ tranh truyền thần hoặc vẽ theo yêu cầu cho các khách gần xa mà không đòi hỏi công xá, ai muốn đưa bao nhiêu cũng được. Ông đều vui vẻ và luôn vẽ bằng cả tấm lòng của mình. Có thể nói, ông lão vô danh ấy là một nghệ sĩ đích thực, mỗi bức tranh của ông mang lại sự xúc động cho người xem và thu phục cả nhân tâm con người. Cho đến một ngày không nhận vẽ truyền thần nữa, dường như ông lão bước vào một giai đoạn thật đặc biệt, đó là vẽ như trả món nợ ân tình với quê hương, vẽ như để tổng kết cuộc đời của mình. Ông vẽ mải miết như quên hết thời gian. Cho đến bức vẽ cuối cùng, ông dồn hết tâm lực để vẽ một bãi cỏ mùa xuân với cô gái nhỏ hàng ngày giúp việc cho ông, bé Hồng. Chính bức tranh ấy đã biến Hồng, vốn được giới thiệu trong phần đầu truyện là một đứa bé câm và dở người, đã thốt lên nghẹn ngào tiếng nói đầu tiên trong cuộc đời của mình. Qua hình tượng ông lão vẽ tranh, nhà văn đã gửi tới người đọc, người nghe những thông điệp thật sâu sắc. Thứ nhất, người nghệ sĩ không thể sáng tạo nếu thiếu đi quê hương và nguồn cội. Thứ hai, nghệ thuật đích thực phải mang đến những giá trị tích cực cho đời sống con người, khiến con người trở nên tốt đẹp hơn. Đó chính là tinh thần nghệ thuật vị nhân sinh. (Lời bình của BTV Đỗ Anh Vũ)